HAYATI
Oyun yazarı. 1923’te Artvin’de dünyaya geldi. 25 Temmuz 1975’te Ankara’da geçirdiği bir kalp krizi sonucu yaşama veda etti. Cenazesi İstanbul’a getirilen İsmet Küntay, İstanbul’da toprağa verildi.
İlk ve orta öğrenimini Ankara ve Bursa’da tamamlayan İsmet Küntay, uzun yıllar Sümerbank’ta çalıştı. Hastalığı dolayısıyla buradan emekliye ayrıldı (1967). Bir süre bazı özel kuruluşlarda yöneticilik yaptı. Edebiyat alanındaki ilk çalışmaları gülmece dalında oldu; 1968’den sonra oyun yazarlığıyla adını duyurdu. İlk skeci “Pompa” (1968) ve “Osman Kongo’da” (1971) Haldun Taner’in yönettiği Devekuşu Kabare Tiyatrosu’nda sahnelendi.
Ankara Sanat Tiyatrosu’nda (AST) sahnelenen ilk uzun oyunu “Tozlu Çizmeler”de, bir grup subayın işgal altındaki İstanbul’da ulusal harekete hazırlanışlarını ele aldı. Siyasal ve toplumsal kargaşa içindeki kentte ezilen insanları ve işgal güçleriyle işbirliği yapan fırsatçıları gerçekçi bir biçimde canlandırdı. “Evler Evler”de (1972), farklı tabakalardan insanların evlerine uzanarak toplumsal bir panorama çizmeyi amaçladı. “403. Kilometre”de (1973) ise demiryolu döşeyen işçilerin bireysel sorunlarını ve çelişkilerini, çıkar grupları karşısında bilinçlenme süreçlerini sergiledi.
Tiyatronun ancak bir topluluk anlayışı ile üretildiği ölçüde verimli ve saygın olabileceğini savunan Küntay bu amaçla nesnel toplumsal gerçekliği yansıtmaya çalıştığı oyunlarını, AST sanatçılarıyla oluşturduğu bir yazı grubuyla kolektif biçimde üretti. Ölümünden sonra ailesi tarafından İsmet Küntay Tiyatro Ödülü konuldu.
İsmet Küntay, tiyatro için; “.. tiyatroyu “Ahmetten Mehmetten öğrendim…”, yapıtları hakkında da “Ben, 403. Kilometreye kadar getirdim, benden sonrakiler de daha ileri kilometrelere götüreceklerdir.» şeklinde açıklama yapmıştır.
ESERLERİ
Oyun:
- Oyunlar: Tozlu Çizmeler, Evler Evler, 403
- Kilometre, İst.: Tiyatro’78 Dergisi, 1978
- Bütün Oyunları, İst.: Mitos Boyut, 1993
KAYNAKÇA: İhsan Işık / Yazarlar Sözlüğü (1990, 1998) – Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) – Encyclopedia of Turkish Authors (2005) – Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2007, 2009) – Ünlü Edebiyatçılar (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 4, 2013) – Encyclopedia of Turkey’s Fomous People (2013), Necatigil, İsimler, 240; Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, VII, 3385; Kurdakul, Sözlük, 399; Özkırımlı, TEA, III, 788.
