HAYATI
Şair. Edirne’de dünyaya geldiği bilinen Emri’nin doğum tarihi hakkında bilgi yok. 1575’te Edirne’de vefat etmiş ve burada gömülmüştür. Edirne’de iken Baki ile tanıştığı söylenir.
Latifi, Emri için “Şuara-yı asr arasında hayal-i hasa kadir ve icad ve tasavvufta naziri nadir kimesnedir” diyor. Gerçekten, özellikle gazellerinin kendine özgü buluşlarla imgeler ördüğü görülür:
“Çeşm-i ruhsarına öykünse nola nergisle gül
Anların yüzün gören açmıştı ey Emri saba”
Fars dilini iyi bilen Emri muammalarıyla da ün salmıştır.
ESERLERİ
Divan’ı basılmadı. Attar’dan çevirdiği Pend-i Attar adlı yapıtı ise basıldı. Riyazi, Emri’nin Husrev ü Şirin adlı bir mersiyesinin de bulunduğunu söyler.
ESER ÖRNEKLERİ
DİVAN’DAN
GAZEL I
Nakd-ı eşküm gördi ol pir olası sögdi bana
Bu meseldir kim erenler nakde eylerler dua
*
Didiler başun yarar ol yar-ı sengin-dil sakın
Başuma teklif idüp didüm ki yarasa n’ola
*
Ey kaşı ya tanıyup mülk-i fenaya gitmeğe
Canuma fir gönderür ucı demürlü bir asa
*
Bağlayayın zülfi zincirine dildarun seni
Eyleyeyin ey dil-i divane bu bendi sana
*
Çeşm-i ruhsaruna öykünse n’ola nerkisle gül
Anların yüzin gözin ey Emri saba
GAZEL II
Leblerün gonca yanağun gül-i handan olmış
Hüsnün ey serv-i sehi taze gülistan olmuş
*
Anberin kaküline sünbül benzetdügimi
İşidüp ol sanemün zülfi perişan olmış
*
Halka halka görinen kakül-i pür-çin degül
Dideler ki anun hüsnine hayran olmış
*
Kaküli cim anun kaddi elif kaşları nun
N’ideyim anı ki başdan ayağa can olmış
*
Hasret-i la’lün ile can virür sanma Emri
Gözleri kan akıdur üstine hayran olmış
GAZEL III
Gam çeker gönlüm gözümdür keffe-i mizan ana
Simden dirhemler oldı eşk-i dür-efşan ana
*
Jeng sanma fir-i hünrizünde ey kaşı keman
Yüzüme sürdükçe çeşmümden bulaşmış kan ana
*
Subha dek yansa aceb şem’ sabahlamış durur
Ah-ı dil-süzum okundan öteşin peykan ana
*
Hak olan bi-dil öperken ayagun toprağını
Kebkebün yeri degül urmış durur dendan ana
*
Mahı kim teşbih eder cana gül-i ruhsaruna
Yaraşurdı hal-i zerd olsa meh-i taban ana
*
Gabgab-ı dildar içün olmasa sergerdan tab
Kej nazarla bakmaz idi galiba çevgen ana
*
Emri-i dil-hasta derdünle za’if olmış durur
Hoşça tutsun teb ecel irgürmesün hicran ana
MUAMMA I
Seyahat kasdına çünkim tutup Emri bihad yol
Gidersen kimde kim gördünse ma’ni ana talib ol
MUAMMA II
Azürde kakül yaratdı canı gamzede
Oldı pes sevda-yı derpa ile berhem-zede
TARİH I
Bu haleti işidüp Emri-i hazin dedi tarih
Hezardan feleg-i dün ayırdı berk-i güli ah
TARİH II
Emriya bu bir güzel tarih olur
Padişeh başın keserse va’izün
KAYNAKÇA: M. A. Yekta Saraç, Emrî ve Dîvanı (doktora tezi, 1991), İÜ Ed.Fak, Köprülü, Edebiyat Araştırmaları I, s. 378.