HAYATI
XIX. yüzyıl divan şairi. 1838’de İstanbul’da dünyaya geldi. 1882’de İstanbul’da yaşama veda etti. Edebiyatçılardan Recai Bey’in büyük oğlu ve Mahmud Ekrem Bey’in de ağabeyidir. Öğrenimini tamamladıktan sonra Babıali Tercüme Bürosu’na katip olarak giren Mehmed Celal Bey, değişik yerlerde katiplik ve mektupçuluk görevlerinde bulundu. Encümen-i Şu’ara’ya katıldı. Alay ve yergi yollu başarılı şiirleri olan Celal Bey’in şiirleri yayınlanmamıştır. İbnül Emin Mahmud Kemal, onun şiirlerinin Ekrem’in oğlunda olduğunu dile getirmiştir.
ESERLERİ
Pek çok şiiri bulunan Celal Bey’in bu şiirleri yayınlanmamıştır.
ESER ÖRNEKLERİ
GAZEL I
Ne dem ki derd-i mahabbetle nale-dar olurum
Feza-yı gülşen-i aşka hezar-a zar olurum
Ne dem ki hahiş-i vuslatla eşk-bar olurum
Onunla makdem-i dil-dara dür-nisar olurum
O rütbe nefreti var gönlümün bu hestiden
Fena fena diyerek akıbet gubar olurum
Şehid-i gamze-i yarım ki ruz-ı mahşerde
Libas-ı surh ile kabrimden aşikar olurum
Helak olur giderim görmesem o gisuyu
Görünce gör ki temaşayı tarumar olurum
Cenab-ı dader-i sahib-kemale gerçi Celal
Nazire söylerim amma ki şermsar olurum
GAZEL II
Susdu hezâr geçdi dem-i nev-bahâr hayf
Uşşâka kaldı hasret ile âh u zâr hayf
Nakş-ı hayâli kaldı gönülde misâl-i dâğ
Oldu harâbezârî-i gam lâlezâr hayf
Seyr et ne geldi başıma bu rûzgârda
Oldum hevâ-yı zülfün ile târumâr hayf
Âyîne-i dil oldu suver-bend-i gerd-i gam
Seng-i sitemle ârız olup inkisâr hayf
Geh neyl-i şevk-i merg ü gehî vasl-ı yâr ile
Olmaz emel-nişeste dil-i bî-karâr hayf
Binlerle derde uğrayup aşkınla âkıbet
Oldu Celâl-i zâra hezârân hezâr hayf
GAZEL III
Yâr âşinâ olaydı mahabbet belâsına
Rahm u mürüvvet eyler idi mübtelâsına
İster mürüvvet eylesin isterse etmesin
Biz i‘tiyâd ettik o şûhun cefasına
Her râst gelişde seyr ederiz cevr ü nâzını
Yârin tesâdüf etmedik ammâ vefasına
Âşık-nevâz olmuş olaydı o tünd-hû
Bin cân fedâ olur idi bir merhabasına
Biz ibtidâdan eyledik akl u dili hebâ
Aşkın cünûn dirler iken intihasına
Bu güft ü gûya mâye-i enfâs sarf edüp
Verdik Celâl cevherimiz yok bahâsına
KAYNAKÇA: Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî – Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.I. Ankara: Bizim Büro Yay, Kutlar Oğuz, Fatma Sabiha, Müjgân Çakır ve Hanife Koncu (hzl.) (2012). Mehmet Tevfîk, Kâfile-i Şu’arâ. İstanbul: Doğu Kütüphanesi Yay.