HAYATI
Divan şairi. 1737’de İstanbul’da dünyaya geldi. 1780’de Belgrad’da vefat etti. Babası ünlü Topal Osman Paşa’nın oğlu Ahmet Paşa’dır. Asaf Mehmet Paşa, III. Osman döneminde kapıcıbaşı oldu, mir-i miranlık rütbesi ile atandığı Köstendil mutasarrıflığını, Agriboz, İnebahtı ve son olarak da Ohri mutasarrıflığı görevleri izledi. Ordu-yı Hümayün’a memur edildi. Vezaret rütbesi ile Selanik, Halep ve Belgrad valilikleri izledi.
Asaf mahlasını kullanan Paşa’nın şiirlerine tezkireler ve dönemin mecmualarında rastlanmaktadır. Bursalı Mehmet Tahir’e göre “şiirle iştigali az olmakla beraber şairane ve hakimane eş’arı vardır.” Bir beyit:
“Asaf serab-ı aşk ü muhabbetle mest olan
Ta haşderek yaşarsa da mahmur olur mu hiç”
ESERLERİ
Asaf Mehmet Paşa’nın ürünlerine tezkireler ve benzeri kitaplarda rastlanır. Düzenlenmiş bir divanı yoktur.
ESER ÖRNEKLERİ
GAZELLER
GAZEL I
Her dil çerağ-ı aşk ile pür-nur olur mu hiç
Her tude-i siyeh cebel-i Tur olur mu hiç
Ar eyleyen mülazemet-i mey-füruştan
Beynelhavas Cem gibi meşhur olur mu hiç
Kibrit-i ahmer idüğini haki derk eden
Devlet-seray-ı meygededen dur olur mu hiç
Her şeb şerefte leyle-i kadr ile bir midir
Cild-i dele muadil-i sammur olur mu hiç
Pa-der-heva-yı devleti iz’an ü fehm eden
Deh ruze cah-ı dehr ile mağrur olur mu hiç
Kasr-ı muradı hak ile yeksan olanların
Viraneseray-ı hatırı ma’mur olur mu hiç
Dilşad olan hayali ile bezm-i yardan
Surette dur olursa da mehcur olur mu hiç
Asaf şarab-ı aşk u mahabbetle mest olan
Ta haşre dek yaşarsa da mahmur olur mu hiç
GAZEL II
Düşüp hayal-i leb-i yâre mest olup kalmış
Şarabhanede dil meyperest olup kalmış
Feragat eyledi var ola dökmeden kanım
Levend-i gamzesi hançer bedest olup kalmış
Uruldu ayağa kala-yı ma’rifet sad hayf
Dükkan-ı dehrde mikdarı pest olup kalmış
Edip umurunu dilbend-i gerden-i teslim
Mukim-i hayme-i ahd -i Elest olup kalmış
Piyale-i ser-i fağrur -ı şahı gör Asaf
Cihanda cam-ı Cem- asa şikest olup kalmış
KAYNAKÇA: Ömer Faruk Akün, Türkiyat Mecmuası, c: XIV
