HAYATI
XV. yüzyıl edebiyatçılarından. Hayatı hakkında bildiklerimiz azdır. Yazarın Karahisar’da doğdunu ve burada yaşama veda ettiğini biliyoruz. Mezarı Kasımpaşa Cami bitişiğinde bulunan Sufi Çelebi’nin yanındadır. Abdürrahim hakkında araştırması bulunan Edip Ali Gökpınar, babasının varlıklı bir aileden geldiğini, 700 hicri yılından sonra Mısır’dan gelerek Afyon’a yerleştiğin, zengin ve aynı zamanda alim olan kardeşi Müslihiddin’in tüm varlığını Abdürrahim’e kaldığını söyler.
Abdürrahim’in en önemli eseri olan Vahdet-name’si XV. Yüzyılın dini epope eserleri arasında önemli bir yere sahiptir. Esere, Allah, Peygamber ve din büyükleri hakkında manzumelerle başlayan müellif, şeyhi olan Akşemseddin’den ilham aldığı söylenmektedir. Vahdet-name’nin ruhu tasavvuf esası olan vahdet-i vücut telakkisi kaplamakta ve eser kainatın yaradılışından başlayarak dini ve şarkkarı inanışlar içinde, geniş bir şekilde ilahi bir aşkı anlatmaktadır.
ESERLERİ
- Vahdet-name
- Münyetü’l-Ebrâr ve Gunyetü’l-Ahyâr
- Tercüme-i Kasîde-i Bürde
- Risâle fî Eşrâti’s-Sâ’a
- Dürrü’n-Nasâyih
- Kur’ân-ı Kerîm Tercümesi
- Risâle fi’l-Mebde’i ve’l-Ma’âd
ESER ÖRNEKLERİ
VAHDET-NAME’DEN
Aşk sözin güş idün iy aşıkan
Aşk camın nüş idün iy sadıkan
*
Ben ki aşkun bahrine dalmış idüm
Viriben varlığı aşk almış idüm
*
Aşk şehrin çün temaşa eyledüm
Her meta’ından temanna eyledüm
*
Katreden deryaya kıldum çün sefer
Afıtabi buldum, isterken kamer
*
Tuş oldum bi-nihayet bahre ben
Bulmışam gencine-i şahane ben
*
Hüb-rülar kim görüp kaldum tana
Cennetün harfleri irmez ana
*
Cam-ı pür-mey içmişem hammardan
Ti b-i hoş-bu açmışam attardan
*
Olmışsam sarrafa ben cevher-füruş
Bahr gibi iderem her lahza cüş
*
Can dimağın taze kılur anberüm
Nurrını endaze kılur cevherüm
*
Oldı misküm aslı çün ahu-yı hu
Fayıh oldı buy-ı sırr-ı vahdetü
*
Aşk gencinden gerek kapu açam
Ehl-i aik üstine cevherler saçam
*
Arz kılam aşk şehrinden meta
Ta tuta talibler andan intifa
*
Aşıka vü salihe vü zahide
Bu risalem ola cümle salihe
*
Gerçi namem aşk-ı vahdet-namedür
Hasadur in’am hem hem amedür
*
Aslı çün vahdetten oldı muktebes
Komışam adını Vahdet-name bes
*
Olmaya vahdetten ursam dem aceb
Bana bir sultan-ı din oldı sebeb
*
Hizmetinde niceler buldı kemal
Niceler dökdi öninde perr ü bal
KAYNAKÇA: Bilgin, Azmi (2007). “Türk Tasavvuf Edebiyatı Literatürü”. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi (5): 331-352.